Romantyzm
Romantyzm to epoka w historii sztuki i historii literatury trwająca od lat 90. XVIII wieku do lat 40. XIX wieku. Romantyzm był ruchem ideowym, literackim i artystycznym, który rozwinął się początkowo w Europie i wyrażał się w poezji, malarstwie i muzyce.
Powstał jako reakcja na zmiany społeczne i polityczne wywołane rewolucją przemysłową i rewolucją francuską z 1789 roku. Był formą buntu przeciwko ustalonym regułom społecznym, które rządziły społeczeństwami epoki Oświecenia – przeciw sztywnym zasadom życia arystokracji i mieszczaństwa, ustalonym regułom życia politycznego oraz przeciw naukowemu podejściu do natury i człowieka. Naczelne hasło Rewolucji Francuskiej – „wolność, równość, braterstwo” stało się drogowskazem dla nowego kierunku myślenia, który zakwestionował podstawy oświeceniowego, racjonalistycznego pojmowania świata.
na życie wewnętrzne człowieka – duchowość, uczucia, emocje, a również na odrębność jednostki ludzkiej, jej odmienność i indywidualność. Dominacja uczucia nad rozumem była także buntem przeciwko zastanej rzeczywistości i obowiązującym w niej normom społecznym. Metodą poznania świata stać się miał nie empiryzm, ale sztuka. Typowy romantyczny bohater literacki to buntownik motywowany wielkimi namiętnościami, takimi jak miłość lub nienawiść. Bohater ten charakteryzuje się nieprzeciętnością, konfliktowością; samotnie buntuje się przeciw normom społecznym lub walczy w obronie ojczyzny. Najważniejszym uczuciem dla romantyka jest miłość, przeważnie nieszczęśliwa i tragiczna, zawsze jednak wszechogarniająca i potężna.
Wybrani Kompozytorzy romantyczni
Fryderyk Franciszek Chopin (fran. Frédéric Chopin;
ur. 22 lutego lub 1 marca 1810 w Żelazowej Woli,
zm. 17 października 1849 w Paryżu) – polski kompozytor i pianista.
Od września 1831 roku mieszkał we Francji.
Jest uważany za jednego z najwybitniejszych kompozytorów romantycznych,
a także za jednego z najważniejszych polskich kompozytorów w historii.
Był jednym z najsłynniejszych pianistów swoich czasów,
często nazywany poetą fortepianu. Elementem charakterystycznym dla
utworów Chopina jest pogłębiona
ekspresja oraz czerpanie z wzorców stylistycznych polskiej muzyki ludowej.
Z okazji 150-lecia urodzin Fryderyka Chopina
uchwałą Rady Państwa z 8 maja 1958 rok 1960
został ogłoszony Rokiem Chopinowskim. Z okazji jubileuszu
200-lecia urodzin Chopina zarówno uchwałą Sejmu RP z
9 maja 2008, jak i uchwałą Senatu RP z 7 października 2009,
rok 2010 został ustanowiony Rokiem Fryderyka Chopina.
Gioacchino Antonio Rossini, (ur. 29 lutego 1792 w Pesaro, zm. 13 listopada 1868 w Passy,
obecnie XVI dzielnica Paryża)
– włoski kompozytor, twórca 39 oper.
Mistrz stylu bel canto, szczególną popularnością
cieszą się jego opery komiczne (Cyrulik sewilski, Włoszka w Algierze, Kopciuszek)
utwory religijne (Stabat Mater), kameralne oraz pieśni. Rossini urodził się w Pesaro,
mieście położonym nad Adriatykiem w środkowych Włoszech.
Jego ojciec Giuseppe był trębaczem miejskim, a matka Anna – śpiewaczką.
Edukację muzyczną Rossini rozpoczął bardzo wcześnie, w wieku sześciu lat grał już na trójkącie w kapeli swojego ojca.
W roku 1796, po uwięzieniu Giuseppe z powodów politycznych, Anna zabrała syna do Bolonii.
Giuseppe dołączył do nich po wyjściu z więzienia.
Henryk Wieniawski (ur. 10 lipca 1835 w Lublinie, zm. 31 marca 1880 w Moskwie) – polski kompozytor i skrzypek, brat Józefa i Juliana.
Wieniawski ceniony był nie tylko jako wirtuoz dysponujący fenomenalną techniką,
ale także jako wielki liryk. W relacjach często opisywano go jako poetę skrzypiec.
Był ostatnim wirtuozem skrzypiec, który przeszedł do historii muzyki również jako kompozytor.
W jego utworach obecne są oba te przymioty: brawurowa wirtuozeria oraz liryzm.
Komponować zaczął jako cudowne dziecko.
W późniejszych latach tworzył na własne potrzeby, niekiedy publikując swoje utwory.
Dzięki Wieniawskiemu do europejskiej literatury skrzypcowej
wszedł polonez. Wśród kilku takich utworów dwa znalazły stałe miejsce w repertuarze: Polonez D-dur op. 4 i Polonez A-dur op. 21. Wieniawski stylizował też mazurki - najpopularniejsze z nich to opublikowane jako op. 19 z podtytułem mazurki charakterystyczne:
żywiołowy Obertas i Dudziarz, wyraźnie naśladujący charakterystyczne, dudziarskie kwinty.
Wiele miniatur, powstałych głównie na początku lat pięćdziesiątych, było jednak zaledwie typowymi,
salonowymi utworami – sentymentalnymi albo popisowymi, nierzadko wykorzystującymi popularne rytmy taneczne.
Największą popularność zyskał Koncert skrzypcowy d-moll op. 22.
Po koncertach Paganiniego jest to najczęściej nagrywany
i wykonywany dziś koncert skrzypcowy napisany przez wirtuoza.
Pomysł utworu narodził się zimą 1855 roku, zrealizowany został jednak
dopiero po upływie siedmiu lat. Wcześniejszy Koncert skrzypcowy fis-moll,
skomponowany przez osiemnastolatka, jest mniej popularny. Koncert fis-moll
od razu obudził entuzjazm słuchaczy, Koncert d-moll musiał poczekać na uznanie.
Spośród dzieł typowo wirtuozowskich najczęściej
wykonuje się dzisiaj Scherzo-tarantellę oraz wariacje i fantazje na obce, powszechnie znane tematy.
W tej grupie utworów największą popularność zyskała Fantazja faustowska skomponowana sześć lat
po premierze opery Charles’a Gounoda. Melodie z opery Faust opracowywało wielu skrzypków
(m.in. Vieuxtemps, Alard, Sarasate), lecz dzisiaj grywa się przede wszystkim utwór Wieniawskiego.
Liryzm w twórczości Wieniawskiego uosabia Legenda, wykonywana nie tylko w oryginalnej wersji na skrzypce z orkiestrą,
ale jeszcze częściej z fortepianem, skomponowana podobno
jako wyznanie miłości do Izabeli Hampton, przyszłej żony artysty.
Polonez es-moll Op.26 No.2 - Fryderyk Chopin
Legenda Op. 17 - Henryk Wieniawski
La gazza ladra - Overture - Gioacchino Rossini
Copyright by Kacper Kiecana
Darmowy hosting zapewnia PRV.PL